سیستم های صوتیSurround چگونه کار می‌کنند

 

سهیلا احمدی


شهریور ماه 85 شماره 25

اشاره :
سینمای امروز، بسیار متفاوت با سینمای 70 سال پیش است. تصویر واضح تر است، اکثر فیلم های رنگی هستند و از افکت های کامپیوتری استفاده می‌شود. اما یکی از بزرگترین تغییرات در زمینه صدا رخ داده است.


در نمایش خانه‌های دهه 1930 ، کل سیستم صوتی یک بلندگوی مجزا یا مجموعه‌ای از بلندگوها بود که پشت صحنه نمایش قرار می‌گرفت.
امروزه تماشاگران فیلم و سینما  انتظارات بیشتری دارند و توقع دارند صدا را از تمام جهات بشنوند.
در این مقاله نگاهی به سیستم های دارای صدای محیطی می‌اندازیم که به سیستم استاندارد سینمایی مبدل شده است. همچنین نگاهی به سیستم های دارای صدای محیط خانگی می‌اندازیم و امکان آغاز ساخت را به شما می‌دهیم.


صدای محیطی چیست؟
روش های متعددی برای ساخت و ارائه یک سیستم ضبط صدا وجود دارد.ساده‌ترین روشی که در فیلم های اولیه بکار می‌رفت، مونوفونیک یا به عبارت ساده‌تر Mono نامیده می‌شود.مونو، بدین معنی است که تمام صدا روی یک تراک صوتی یا کانال ضبط می‌شود که معمولاً روی یک بلندگو پخش می‌گردد.
ضبط دو کاناله که در آن صدا روی دو بلندگو در دو طرف شنونده پخش می‌شود، اغلب
Stereo نامیده می‌شود.
صدای دو کاناله یا همان استریو ، فرمت استاندارد برای پخش کننده های استریوی خانگی، تلویزیون و رادیوهای
FM می‌باشد.
ساده ترین روش برای ضبط صدا به روش دو کاناله ( که ضبط‌های دوگوشی نیز نامیده می‌شود)  با دو میکروفون انجام می‌گردد .در ضبط صدا به روش
Surround ، این ایده یک گام به جلوتر رفت و کانال‌های صوتی بیشتری را افزود. بطوری که صدا از سه یا چند جهت به گوش می‌رسد.
اگرچه واژه « صدای محیطی » از نظر فنی ، به سیستم های چند کاناله خاص اطلاق می‌شود که توسط آزمایشگاه های
Dolby طراحی شده اند اما معمولاً به عنوان واژه‌ای کلی برای سیستم‌های سینمایی و سیستم‌های صوتی چند کاناله سینمای خانگی بکار می‌رود. در این مقاله، ما آن را در این حالت کلی بکار می‌بریم.

در سیستم‌های ضبط Surround ، میکروفون‌های خاصی وجود دارد که صدای محیطی را ضبط می‌کند. (با ضبط صدا در سه یا چند جهت)، اما این روشی استاندارد برای تولید یک تراک صوتی نمی‌باشد. تقریباً تمام تراک‌های صوتی فیلم در یک استودیویی به نام  Mixing Studio ترکیب و ایجاد می‌شوند.
گروهی که مسئولیت ادیت و میکس صدا  را بر عهده دارند، تراک‌های مختلف صدا‌های ضبط شده (گفتگوهایی ضبط شده ، افکت‌های صوتی ضبط شده و موسیقی فیلم ) را گرفته و سپس تصمیم می‌گیرند که از کدام کانال یا کانال‌های صوتی استفاده کنند.
در ادامه مطالب بیشتری در خصوص چگونگی ایجاد صدای
Surround ، می‌آموزیم و در می‌یابیم که چگونه در سالن‌های نمایش از آنها استفاده می‌شود.

صداهای محیطی اولیه
در طول سال‌ها، رویکردهای بسیاری متفاوتی در قبال صدای محیطی وجود داشت. فیلم
Fantasia  (1941) محصول والت دیسنی، یکی از اولین فیلم‌های دارای صدای محیطی بود که مخاطبین را در موسیقی کلاسیک غوطه‌ور می‌ساخت.
ویلیام گارینی، مهندس صوت والت دیسنی هر بخش ارکستر را به صورت مجزا ضبط کرد و آنها را برای تولید 4 تراک صوتی مجزا ، ترکیب نمود که به عنوان تراک‌های نوری روی یک حلقه فیلم مجزا ضبط شدند.این 4 تراک ، از اسپیکرهای مختلفی که پیرامون سالن قرار گرفته بودند، پخش می‌شدند. درهنگام نمایش فیلم در سالن ( مجهز به این تکنولوژی ) ، به نظر می‌رسید که موسیقی دور تالار می‌گشت.
برای نمایش فیلم
Fantasia به صورت صدای محیطی ، یک سالن باید تجهیزات اضافی برای پخش تراک صوتی و همچنین یک مجموعه اسپیکر گران قیمت داشته باشد.در آن زمان به دلیل گران بودن تجهیزات ، سیستم صدای محیطی به طور کامل اجرا و همه گیر نشد و تا اواخر دهه 1950، بسیاری از فیلم‌های هالیود با قالب‌های چند کاناله ساده‌تری کد گذاری می‌شدند.
مجموعه سالن‌های مختلف و متعدد ، شامل
Cinerama و Cinemascope در این عصر ظهور کردند. اما اکثر آنها از فناوری‌های صدای  stereophonic یا theater stereo استفاده می‌کردند.